سیستم عامل لینوکس، یکی از محبوبترین گزینهها در جهان است که چیزی حدود 3 تا 3.5 میلیارد کاربرد در دنیا دارد. به دلیل اینکه این سیستم عامل قابلیت توسعهپذیری و تطبیقپذیری بالایی دارد و همچنین به عنوان یک ابزار منبع باز یا open source شناخته میشود، این امکان را فراهم کرده تا توزیعهای متفاوت مبتنی بر لینوکس با قابلیت کارکرد و عملکرد قوی، ایجاد شوند. تعداد این distributeهای لینوکس بسیار زیاد و متعدد است و هریک، کارایی منحصر به فرد خود را دارند. در ادامه 13 نمونه از بهترین توزیعهای لینوکس را بررسی خواهیم کرد. پس در ادامه این مقاله با آموزشگاه مهندسی کندو همراه باشید.
تاریخچه نسخههای سیستمعامل لینوکس
همونطور که قبلا گفتیم لینوکس یک سیستم عامل کامل نیست و فقط یک هسته است. این هسته توی سال ۱۹۹۱ توسط Linus Torvalds تولید شده. قبل اینکه Linus Torvalds اقدام به تولید هسته یا kernel بکنه خیلی از برنامهنویسها اپلیکیشنهایی که توسط هسته مدیریت میشد رو ساختند اما نتوانسته بودن یک هسته منسجم تولید کنند. این تلاشها ادامه داشت تا Linus Torvalds هستهای ساخت که اسمش رو Linux گذاشت. برای اطلاعات بیشتر در مورد این سیستم عامل میتوانید مقاله سیستم عامل لینوکس چیست را مطالعه نمایید.
از اونجایی که لینوکس یک سیستمعامل متن بازه باعث شده که نسخههای مختلف لینوکس مثل اوبونتو و دبیان به وجود بیایند. هر کدوم از این توزیعهای لینوکس توسط شرکتهای مختلفی توسعه داده شدن که ما قراره تو این مقاله بررسی کنیم و ببینیم کدوم یکی از اونا از بهترین توزیعهای لینوکس است.
distribute یا توزیعهای لینوکس چیست؟
توزیع لینوکس، یک سیستم عامل کامل است که از هسته لینوکس، کتابخانههای سیستم، برنامههای کاربردی، نرم افزارهای کاربردی و سیستم مدیریت بسته، تشکیل شده است. این نرم افزار، با مونتاژ اجزای مختلف نرمافزار از منابع مختلف و سپس بستهبندی آنها با یکدیگر برای ارائه یک محیط محاسباتی منسجم و کاربرپسند ایجاد میشود.
به طور کلی، توزیعهای لینوکس جایگزینی منعطف، قابل تنظیم و منبع باز برای سیستمعاملهای اختصاصی ارائه میکنند که به کاربران این امکان را میدهد که محیط محاسباتی خود را مطابق با نیازهای خاص خود تنظیم کنند. توزیعهای بسیار متفاوتی از دل لینوکس، خارج شدهاند که هر یک، خصوصیات خاص خود را دارند و در نهایت، کارایی ویژهای را به کاربران خود اعطا میکنند.
انواع مختلف توزیعهای لینوکس چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟
خب میدونید که توزیعهای لینوکس مختلفی در سراسر جهان وجود داره که بسیاری از اونا فلسفه خاص خودشون رو دارن. برخی از اونا مثل fedora اجازه نمیده که بهجز Open Source نرمافزارهای کد شده دیگهای در سطح سیستم نصب بشن. یک دسته دیگه از توزیعهای لینوکس هم مثل Mint از نرمافزارهای کد شده پشتیبانی میکنه تا کار رو برای کاربران راحتتر کنه. بسیاری از توزیعها برای مدت طولانی پشتیبانی نمیشن.
یک سری دیگه از توزیعهای لینوکس هم بهصورت توزیع پایدار طراحیشدن که برای چند سال با بهروزرسانیهای امنیتی و رفع اشکال پشتیبانی میشن توزیع RedHat نمونهای از این توزیعهاست. علاوه بر این یک سری از توزیعهای لینوکس برای رایانههای شخصی، برخی دیگر برای سرورهای فاقد رابط گرافیکی و دسته دیگهای از اونا برای رایانههای رومیزی در نظر گرفتهشدند.
البته مقایسه توزیعهای لینوکس برای پیداکردن بهترین توزیعهای لینوکس به همینجا ختم نمیشود و باید در ادامه این مقاله با ما همراه باشید.
13 نمونه از بهترین توزیعهای لینوکس
- Fedora
فدورا به عنوان یک سیستم عامل پایدار و قابل اعتمادترین و بهترین توزیعهای لینوکس در بین کاربران شناخته میشود. فدورا بسیاری از ابزارهای گرافیکی و نرمافزارهای مفید را برای کارهای اداری، حفاظت از ویروس، مدیریت سیستم، پخش رسانه، آموزش و غیره ارائه میدهد.
به همین دلیل محبوبیت و کارایی بسیار بالای آن است که در نهایت موجب شده تا توسط یک جامعه بزرگ پشتیبانی شود که این امر، هنگام انتخاب نرمافزار منبع باز عامل بسیار مهمی است. با این حال، شاید متمایزترین ویژگی فدورا این است که همیشه در ادغام نسخهها و فناوریهای بسته جدید در توزیع لینوکس پیشرو است. علاوه بر این، نسخههای جدید Red Hat Enterprise Linux و CentOS، مبتنیبر فدورا هستند.
- Debian
دبیان یکی دیگر از معروفترین توزیعهای پایدار لینوکس است و در عین حال، این اجازه را میدهد تا نسخههای ناپایدار بستهها را برای کاربران اولیه آزمایش کنند. دبیان در مقایسه با گزینههای جایگزین، گستردهترین بستهها را ارائه میدهد. چرخه ارتقا دبیان نیز نسبت به سایر توزیعهای مبتنی بر لینوکس، طولانی است؛ به این معنی که میتوانید از همان نسخه اولیه برای مدت طولانی استفاده کنید.
این ویژگی، مانع از نصب نرمافزار ارتقا و راهاندازی مجدد سرور برای اعمال تغییرات مکرر در سیستم میشود و به عنوان یک توزیع عالی برای سرورهای در حال اجرا شناخته میشود. دبیان لینوکس، به عنوان یک توزیع قوی لینوکس، بسیار متعهد به نرمافزار رایگان است (بنابراین همیشه 100٪ رایگان خواهد ماند)، بااینحال به کاربران خوداجازه میدهد تا نرمافزارهای غیر رایگان را نیز برای بهرهوری بیشتر، روی دستگاههای خود نصب و استفاده کنند.
از این توزیع لینوکس، هم در کامپیوترهای دسکتاپ و سرور و هم برای اجرای زیرساختی که قابلیت ابر را اجرا میکند، استفاده میشود. اگرچه قدرت آن عمدتاً در سرورها قابل مشاهده است، نسخه دسکتاپ پیشرفتهای قابل توجهی در ویژگیها و ظاهر داشتهاست.
- CentOS
CentOS به دلی اینکه نرمافزار سبک وزن و قابل اعتمادی که دارد، بسیار سریعتر از سایر توزیعهای مبتنیبر لینوکس اجرا میشود. این سیستم عامل، دارای چرخه ارتقا طولانیتری در حدود پنج سال است که نسبت به دیگر توزیعهای لینوکس، چرخه بلندتری دارد.
این بدان معناست که به دلیل به روزرسانیهای مکرر توزیعهای دیگر، گاهی اوقات ممکن است که کمتر قابل اعتماد باشند. به همین دلیل است که کاربران حوزه فناوری اطلاعات و تکنولوژیهای نوین، CentOS را به عنوان یک سیستم عامل پایدار و یکی از بهترین توزیعهای لینوکس، در نظر میگیرند.
- Zorin OS
Zorin OS یکی از بهترین و آسانترین توزیعهای معروف دسکتاپ لینوکس است که یک جایگزین برای ویندوز و macOS نیز حساب میشود. چیزی که این توزیع را بسیار محبوب میکند دسکتاپ قدرتمند آن است که برنامه Zorin Appearance را ارائه میدهد و به کاربران خود این قابلیت را میدهد تا دسکتاپ خود را تغییر دهند تا شبیه محیطی باشد که با آن آشنا هستند.
سیستم عامل Zorin م تواند شروع خوب و موثری برای افرادی باشد که میخواهند استفاده از توزیعهای لینوکس را تجربه کنند. رابط کاربری آن بسیار شبیه به ویندوز است؛ سرعت یکی از نقاط قوت Zorin است و سیستم عامل آن از بیش از 55 زبان پشتیبانی میکند.
- Linux Mint
لینوکس مینت از اولین نسخه بتا که در سال 2006 ارائه شد، به یکی از محبوبترین توزیعهای لینوکس در بین کاربران این حوزه، تبدیل شده است و در صورت استفاده از ویندوز با رابط کاربری آن آشنا خواهید شد. به علاوه، به طور پیشفرض با بسیاری از برنامههای مفید مانند: فایرفاکس، لیبره آفیس و غیره همراه است.
این توزیع همپچنین، یک ابزار مدیریت برنامه قوی دارد و مانند اپ استور، میتوانید از یک مدیر نرمافزار داخلی برای جستوجوی بصری نرم افزار و نصب آنچه را که نیاز دارید، استفاده کنید. این توزیع، یک توزیع لینوکس پایدار، قدرتمند، کامل و آسان برای استفاده است و میتوان لیستی از صفتهای مثبت را برای توصیف Mint ارائه داد و از ویژگیهای مثبت آن، یاد کرد.
از جمله متمایزترین ویژگیهای توزیع Mint میتوان به این مورد اشاره کرد که در حین نصب، مجاز به انتخاب از بین یک لیست از محیطهای دسکتاپ هستید و میتوانید مطمئن باشید که پس از نصب، میتوانید فایلهای موسیقی و ویدیوی خود را بدون هیچ گونه مراحل پیکربندی اضافی، پخش کنید.
- Elementary
المنتری سیستم عاملی است که در سال 2011 منتشر شد و با محیط دسکتاپ خود به نام Pantheon، خود را از سایر توزیعهای مبتنی بر لینوکس، متمایز میکند. این توزیع، همچنین دارای رابط کاربری و برنامههای خاص خود است. سیستم عامل elementry طراحی مینیمالیستی دارد و بر سادگی تمرکز دارد که درنهایت یادگیری آن را نیز برای کاربران و مخاطبان، آسان میکند.
این طراحی مینیمالیستی، به کاربران این امکان را میدهد تا روی آنچه که واقعا مهم است تمرکز کنند و به همین دلیل، بهرهوری آنها را افزایش میدهد. Elementary OS که توسط توسعهدهندگان آن به عنوان “جایگزینی سریع و باز برای ویندوز و OS X ” شناخته میشود، یک توزیع لینوکس دسکتاپ مبتنی بر Ubuntu LTS است.
از آنجایی که سیستم عامل ابتدایی مبتنی بر اوبونتو است، کاملاً با مخازن و بسته های آن سازگار است. در یک یادداشت شخصی، این یکی از زیباترین توزیعهای دسکتاپ است که تا به حال دیدهام.
- Red Hat Enterprise Linux
Red Hat Enterprise Linux که خود را با نام “پیشرو پلت فرم لینوکس سازمانی در جهان” توصیف میکند، برای اهداف مختلف برای توسعه و بهرهبرداری از نرمافزار و سختافزار مورد استفاده قرار میگیرد. RHEL به دلیل پایداری و سرعت سریع خود در بین توزیعهای مختلف مبتنی بر لینوکس، شناخته شده است.
این توزیع، سازگاری خوبی با نرم افزارهای شخص ثالث دارد و چرخه وصله امنیتی سریعی نیر نسبت به سایرین دارد. از آنجایی که Red Hat، یک شرکت نرمافزاری چندملیتی است که این توزیع را مدیریت میکند، پشتیبانی خوبی را نیز به کاربران خود ارائه میدهد.
- OpenSUSE
OpenSUSE یک محیط پایدار برای کاربران خود ارائه میدهد و تقریباً میتوان گفت که با بهترین برنامههای دسکتاپ لینوکس، تعامل خوبی دارد و میتواند با آنها کار کند. این توزیع بسیار کاربردی، یک راه آسان برای مدیریت نرم افزار سیتم شما دارد؛ میتوانید به software.opensuse.org و ابزارهای جستوجوی مورد نظر خود بروید و آنها را مستقیماً از آنجا نصب کنید.
به لطف مزایای بسیاری که برای کاربران دارد، OpenSUSE برای تنظیمات سیستمهای خانگی و اداری گزینه مناسب و کاربردی است. این توزیع نیازی به ارتقا مداوم سیستم عامل پس از راهاندازی ندارد و میتوانید آن را نصب کنید و بهراحتی به استفاده از آن ادامه دهید.
- ArchLinux
این توزیع بهعنوان یکی از بهترین توزیعهای لینوکس شناخته میشود و برای توسعهدهندگان و برنامهنویسان مناسب است. ArchLinux یکی از توزیعهای سبک انعطافپذیر در لیست توزیعهای لینوکس است که با یک محیط کاربری روبهرو خواهید بود. این توزیع از یک مدل آزاد پیروی میکنه و آخرین نسخههای پایدار اکثر نرمافزارها رو برای شما ارائه میکند. ویژگیهای ArchLinux به شرح زیر است:
- سادگی
- مرکزیت کاربر
- تطبیقپذیری
- SparkyLinux
این توزیع لینوکس با حمایت دبیان ایجاد شده و جزو بهترین توزیعهای لینوکس برای کاربران حرفهای به شمار میرود. .SparkyLinux مانند سایر توزیعهای لینوکس دو ویژگی سبک و سریع رو داره و علاوه بر این توانایی بالایی در پردازش داده داره. SparkyLinux دارای محیط دسکتاپه که حتی کاربران عادی هم میتونن از اون استفاده کنن.
- Talis
توزیع Talis برای امنیت و حریم خصوصی مناسبه و با استفاده از اون میتونین بهراحتی سانسور و جاسوسی رو دور بزنین. توزیع Talis از مجموعهای از برنامهها برای کار روی اسناد حساس و برقراری ارتباط ایمن تشکیل شده. خوبه بدونید Talis برای محافظت از حریم خصوصی کاربران در فضای مجازی از Tor استفاده میکنه.
- Ubuntu
اوبونتو یا Ubunto شناختهشدهترین توزیع لینوکس در کنار کالی لینوکس است و برای توسعهدهندگان، آموزندگان و حرفهایها بسیار مناسب است. اوبونتو یکی از بهترین توزیع های لینوکس منبع باز است که سه نسخه مختلف از آن، وجود دارد: دسکتاپ، سرور و هسته برای اینترنت اشیا. اوبونتو یک رابط کاربری کاربرپسند ارائه میدهد و ردپایی از آن را در نرم افزارهای رایگان محبوب، مانند: LibreOffice، Firefox، Thunderbird، Transmission و بازیهایی مانند سودوکو و شطرنج خواهید دید.
این سیستم عامل، علاوه بر کاربرپسند بودن، امنیت بیشتری نیز نسبت به ویندوز دارد. هرچند که در برابر ویروسها کاملا مصون نیست، اما خطر قرارگرفتن در معرض آنها بهطور قابل توجهی کمتر است. به علاوه، بسیار قابلیت انعطاف بالایی دارد است، بهطوری که میتوانید محیط اوبونتو را مطابق با نیازهای خود تغییر دهید و این یکی از دلایل معروف و کاربردی بودن این توزیع لینوکس است.
همچنین، اوبونتو دارای امتیاز مثبت مبتنیبر دبیان است و توزیع بسیار محبوبی در بین کاربران جدید دارد که شاید دلیل رشد پایدار آن در طول زمان نیز همین نکته باشد. اوبونتو پایه توزیعهای دیگر خانواده Canonical مانند: Kubuntu، Xubuntu و Lubuntu است.
علاوه بر همه این ویژگیها، به شما این امکان را میدهد تا قبل از اینکه برای نصب آن روی هارد دیسک خود اقدام کنید، با کمک قابلیت تصویر نصب آن که شامل ویژگی Try Ubuntu است آن را امتحان کنید. امروزه بسیاری از توزیعهای اصلی چنین ویژگیهایی را ارائه نمیدهند.
- Manjaro
از زمانی که Manjaro در سال 2011 منتشر شد، بلافاصله، به یکی از محبوبترین و بهترین توزیعهای لینوکس تبدیل شده است. Manjaro دارای نقاط قوت منحصر به فردی در مقایسه با توزیعهای دیگر مبتنی بر این سیستم عامل است. به خصوص که در زمینه پشتیبانی از سخت افزار بسیار عالی عمل میکند.
برای اینکه سختافزارتان مانند نصب درایورها و بستهها بتواند به صورت دستی کار کند، باید در دیگر توزیعهای لینوکس، برخلاف manjaro افدامات بسیار بیشتری را انجام دهید که میتواند دردسر بزرگی باشد. Manjaro این فرآیند را بسیار آسانتر میکند؛ سخت افزار سیستم را اسکن میکند و به طور خودکار، درایورها و بستههای لازم را نصب میکند.
Manjaro بر اساس آرچ لینوکس، قصد دارد از قدرت و ویژگیهایی که Arch را به یک توزیع عالی تبدیل میکند، استفاده کند و در عین حال تجربه نصب و کارکرد دلپذیرتری را برای کاربران جدید و با تجربه لینوکس فراهم کند.این توزیع کاربردی، با محیطهای دسکتاپ از پیش نصبشده، برنامههای گرافیکی و کدکهای چندرسانهای برای پخش صدا و ویدیو ارائه میشود.
سخن پایانی
لینوکس، یکی از معروفترین سیستم عاملهای دنیا است که کابراین بسیار را مجذوب کاربردها و عملکردهای منحصر به فرد خود کرده است. به دلیل اینکه این سیستم عامل منبع باز است و دسترسی به کدهای ان برای برنامهنویسان و توسعهدهندگان مقدور است، باعث شده که توزیعهای مختلف با کاراییهای متنوع مبتنیبر آن ساخته و ارتقا پیدا کنند. در این مقاله به 13 نمونه از بهترین توزیعهای لینوکس اشاره شد که هر یک از محبوبیت بالایی نیز برخوردارند. اگر به دانش لینوکس علاقهمند هستید میتوانید در سایت کندو علاوه بر مطالعه مقالات کاربردی مربوط به این حوزه، در دوره های آموزش لینوکس ما نیز شرکت کنید.
