دوره Web Design 3 – JavaScript, jQuery & jQuery UI

در این دوره دانشجویان با برنامه نویسی کلاینت، زبان JavaScript (دوره جاوا Java EE 8 programming) و نحوه استفاده از آن در اسناد و همچنین jQuery و Ajax آشنا می شوند.

تقویم برگزاری این دوره

کد کلاس 4321
حضوری
سنایی
استاد سجاد رحمانی نژاد
1402/07/21
- 1402/09/24
جمعه
09:00 تا 14:00
۴,۵۰۰,۰۰۰ تومان
کد کلاس 7321
آنلاین
سنایی
استاد سجاد رحمانی نژاد
1402/07/21
- 1402/09/24
جمعه
09:00 تا 14:00
۳,۶۰۰,۰۰۰ تومان
کد کلاس 4270
حضوری
میرعماد
استاد لیلا امیری
1402/08/25
- 1402/10/28
پنجشنبه
14:30 تا 19:30
۴,۵۰۰,۰۰۰ تومان
کد کلاس 7270
آنلاین
میرعماد
استاد لیلا امیری
1402/08/25
- 1402/10/28
پنجشنبه
14:30 تا 19:30
۳,۶۰۰,۰۰۰ تومان

معرفی این دوره

جاوا اسکریپت یه زبان برنامه‌نویسی محبوبه که می‌شه گفت توی همه وب‌سایت‌ها به کار برده شده و در واقع جزئی جدا نشدنی از آموزش طراحی سایت است. آیا می‌دونین این زبان دقیقا چیه و چه مزایا و معایبی داره؟ توی این مطلب از کندو درمورد این زبان برنامه‌نویسی و دوره آموزشی جاوا اسکریپت صحبت کردیم. پس اگه شما هم قصد دارین آموزش جاوا اسکریپت رو ببینین، این مطلب رو تا انتها بخونین.

Javascript چیست چه مزایایی دارد؟

جاوا اسکریپت (JavaScript) با نماد JS هم شناخته می‌شه و یکی از زبان‌های پرطرفدار برنامه‌نویسیه. این زبان، تفسیری، شی‌گرا، داینامیک و سطح بالا هست و از شیوه‌های مختلف برنامه‌نویسی پشتیبانی می‌کنه. به طور کلی می‌شه گفت js یک زبان فرانت اند (Front-End) هست. اما با شرکت در دوره آموزشی جاوا اسکریپت می‌تونین برای اپلیکیشن‌های موبایل، برنامه‌نویسی وب سایت، بازی و اپلیکیشن‌های دسکتاپ برنامه بنویسین. در نتیجه زبان برنامه نویسی جاوا اسکریپت به عنوان یک زبان همه فن حریف شناخته می‌شه.

شما می‌تونین با آموزش جاوا اسکریپت از مزایای اون که شامل موارد زیر هست بهره‌مند بشین.

  • تعامل
  • سرعت
  • سهولت
  • یکپارچه‌سازی
  • محبوبیت
  • آسان برای یادگیری
  • اشکال زدایی و تست آسان
  • و غیره

نقشه راه یادگیری جاوا اسکریپت

اگه می‌خواین به تازگی آموزش JavaScript رو شروع کنین، باید در ابتدا اصول اولیه رو مرور کنین. برای این کار می‌تونین توی دوره آنلاین Code School شرکت کنین و با مقدمه آموزش جاوا اسکریپت آشنا بشین. توی این پکیج آموزشی جاوا اسکریپت جنبه‌های اساسی زبان مثل عبارات، متغیرها و نحوه ارجاع فایل‌های JS در HTML وجود داره. کتاب ” جاوا اسکریپت به بیان ساده تر” هم یک کتاب آنلاین رایگان هست که آموزش جامع جاوا اسکریپت رو در اختیار شما می‌ذاره و اطلاعات خوبی رو نصیبتون می‌کنه.

“راهنمای جاوا اسکریپت MDN” هم یک راهنماست که شبکه توسعه‌دهندگان موزیلا اون رو نوشتن. همه چیزهایی که به عنوان یک تازه‌کار نیاز دارین همچنین موضوعات اساسی و نقشه راه جاوا اسکریپت توی این راهنما وجود داره.

اگه توی سطح متوسط هستین، می‌تونین از مجموعه کتاب “شما JS رو نمی‌شناسید “، راهنمای معرفی مجدد جاوا اسکریپت و پروژه باغ جاوا اسکریپت استفاده کنین. برای افراد توی سطوح پیشرفته هم مجموعه الگوهای جاوا اسکریپت و فیلم‌های سه‌گانه جاوا اسکریپت قابل استفاده هست. در کنار آموزش باید به صورت عملی هم کار کنین تا تجربه کافی رو به دست بیارین و بتونین به سرعت پروژه‌های مختلف رو انجام بدین.

بیشتر بخوانیدمعرفی مباحث و سرفصل‌های بهترین دوره طراحی سایت

پیش نیاز یادگیری جاوا اسکریپت

همونطور که توی قسمت قبلی گفتیم جاوا اسکریپت یک زبان فرانت اند هست. به عبارت دیگه جاوا اسکریپت کمک می‌کنه تا بین صفحات وب یا اپلیکیشن ارتباط برقرار بشه. بنابراین قبل از اینکه آموزش جاوا اسکریپت رو شروع کنین باید زبان HTML و زبان CSS رو بلد باشین. توی ادامه درمورد هرکدوم توضیحی رو بیان می‌کنیم.

زبان HTML

زبان HTML اولین زبانیه که باید یاد بگیرین و پیش نیاز جاوا اسکریپت به حساب می‌آد. کاربرد HTML توی طراحی ساختار اساسی و اصلی یک صفحه وب هست. به عبارت دیگه با این زبان چارچوب یک صفحه از وب مشخص می‌شه و می‌تونین به کمک اون المان‌های مختلف مثل اسلایدر، دکمه و غیره رو توی یک صفحه بذارین.

زبان CSS

برنامه نویس‌های وب برای قالب‌بندی عناصر صفحه در html از CSS استفاده می‌کنن. CSS می‌تونه باعث زیبایی تگ‌های HTML بشه. مثلا فکر کنین با استفاده از HTML یک صفحه‌ ثبت نام ایجاد کردین و توی اون دو اینپوت فیلد و یک دکمه‌ ثبت قرار دادین. با استفاده از CSS می‌تونین واسه هر کدوم از المان‌ها سایه، رنگ و بقیه ویژگی‌های استایلی رو تعریف کنین. شرکت در دوره‌های آموزش css و html و جاوا اسکریپت برای حرفه‌ای شدن خیلی ضروریه.

سرفصل های جاوا اسکریپت

به طور کلی می‌شه گفت آموزش جاوا اسکریپت شامل سرفصل‌های زیر هست.

آشنایی با جاوا اسکریپت

توی این قسمت با جاوا اسکریپت و متن در HTML، نوشتن توضیحات، رفع اشکال و خطاهای جاوا اسکریپت، Include کردن فایل‌های جاوا اسکریپت، مرورگرهای قدیمی و غیر استاندارد و غیره آشنا می‌شین.

متغیرها و آرایه‌ها

توی پکیج آموزشی جاوا اسکریپت اطلاعاتی درمورد چیزهایی مثل آرایه‌ها در جاوا اسکریپت، متغیر boolean، متغیرهای عددی، متغیرهای رشته ای و انواع دیگر متغیرها رو کسب می‌کنین.

اپراتورها

این بخش شامل الحاق رشته‌ها، اپراتورهای افزاینده و کاهنده، اپراتور بیتی، اپراتورهای منطقی، اپراتورهای مقایسه‌ای، اپراتورهای مقداردهی و اپراتورهای محاسباتی می‌شه.

دستورات شرطی و حلقه‌ها

این بخش هم یکی از سرفصل های جاوا اسکریپت هست که توی اون با دستورات کنترلی حلقه‌ها، حلقه for ، For…in ، حلقه while ، Switch… case و If… else آشنا می‌شین.

تابع‌ها و event ها

توی این قسمت اطلاعاتی همچون پرینت گرفتن، لینک در جاوا اسکریپت، ساختن cookie، توابع موجود در جاوا اسکریپت، استفاده از event ها، آشنایی با event ها، نوشتن تابع و آشنایی با انواع توابع رو به دست میارین.

اشیا در جاوا اسکریپت

موضوعات این بخش هم شامل Animation و multimedia می‌شه.

مدت زمان یادگیری جاوا اسکریپت

توی قسمت‌های قبل پیش نیاز یادگیری جاوا اسکریپت و نقشه راه رو براتون توضیح دادیم. اما چقدر طول می‌کشه تا آموزش جاوا اسکریپت از صفر تا صد رو تموم کنین و بتونین از از این مهارت درآمد کسب کنین؟

به طور کلی باید بگیم که چندین سال طول می‌کشه تا شما بتونین همه مواردی که توی جاوا اسکریپت هست رو کامل یاد بگیرین. اما اگه بخواین توی آموزش سریع جاوا اسکریپت شرکت کنین و مفاهیم اصلی رو یاد بگیرین و باهاش ارتباط برقرار کنین حدودا 6 تا 9 ماه زمان نیاز دارین. این نکته هم فراموش نکنین که نباید نگران زمان و سرعت یادگیری باشین بلکه باید با تلاش و پشتکار توی این راه تلاش کنین و حسابی تمرین کنین. همچنین به دنبال راه فرار توی آموزش نباشین؛ چرا که اگه اصول و مفاهیم اولیه رو ندونین دچار مشکل می‌شین.

انواع داده در جاوا اسکریپت

به طور کلی انواع داده توی جاوا اسکریپت به دو دسته تقسیم می‌شن. گروه اول «ابتدایی» (Primitive) و گروه دوم «غیر ابتدایی» (Non-primitive) هستن. مثلا «شیء» (Object) یک داده غیر ابتدایی یا پیچیده هست و بقیه داده‌ها از نوع ابتدایی هستن. جاوا اسکریپت یک زبان پویاست؛ یعنی نوع متغیرها در زمان اجرا بررسی می‌شن. توی این حالت یک متغیر توانایی این رو داره که در هر زمان نوع‌های متفاوتی رو قبول کنه. در ادامه انواع داده رو به صورت تیتروار نام می‌بریم که توی آموزش جاوا اسکریپت با اونا آشنا می‌شین.

  • داده عددی
  • داده NaN
  • داده Infinity و Infinity–
  • داده BigInt
  • داده بولی
  • داده رشته‌ای
  • داده null
  • داده Undefined
  • داده Symbol
  • داده Object

مزایا و معایب جاوا اسکریپت

جاوا اسکریپت هم مثل بقیه زبان‌های برنامه‌نویسی یک سری مزایا و معایبی داره. البته مزایای اون بسیار بیشتر و مهم‌تر از معایب اون هستن. به طوری که این معایب نمی‌تونن جلوی آموزش جاوا اسکریپت رو بگیرن. توی ادامه این قسمت مزایا و معایب جاوا اسکریپت رو بیان می‌کنیم.

آشنایی با مزایای زبان برنامه نویسی Javascript

  • با این زبان می‌تونین برنامه‌نویسی Dynamic رو فراهم کنین که این مورد توی دنیای مدرن بسیار مورد اهمیت هست.
  • وقتی که از جاوا اسکریپت به عنوان یک زبان سمت کاربر (Client-Side) استفاده می‌شه، زمانی که مرورگر رو باز می‌کنین به سرعت جاوا اسکریپت هم شروع به کار می‌کنه.
  • برنامه‌نویسانی که آموزش جاوا اسکریپت رو می‌بینن، دیگه نیازی ندارن که زبان‌های مختلف سمت کاربر یا سمت سرور رو یاد بگیرن. به عبارت دیگه زبان جاوا اسکریپت همه امکاناتی که یک برنامه‌نویس برای برنامه نویسی بک اند و برنامه نویسی فرانت اند نیاز داره رو در اختیارش می‌ذاره.
  • جاوا اسکریپت کتابخانه و فریم ورک‌های زیادی داره که به برنامه‌نویسان کمک می‌کنه که صفحات وب رو به راحتی توسعه بدن.
  • دوره آموزشی javascript نسبت به همه دوره‌های برنامه‌نویسی دیگه راحت‌تر هست. همچنین منابع آفلاین و آنلاین زیادی برای این زبان وجود داره.
  • شما می‌تونین از جاوا اسکریپت بدون اینکه به حجم فایل‌ها و داده‌ها توجه کنین، توی همه صفحات وِب استفاده کنین.
  • زبان برنامه‌نویسی JS از همه مرورگرهای اینترنتی مدرن پشتیبانی می‌کنه.
  • برای اینکه از زبان برنامه‌نویسی جاوا اسکریپت استفاده کنین، به هیچ کامپایلری نیاز ندارین.
  • جاوا اسکریپت یک زبان برنامه‌نویسی رویداد محور (Event-based) هست که کاربردهای زیادی توی مصارف صنعتی داره.
    آشنایی با معایب زبان برنامه نویسی جاوا اسکریپت
  • ایراد اصلی زبان برنامه‌نویسی جاوا اسکریپت اینه که همه کدهایی که توی اون نوشته می‌شه قابل مشاهده هستن و به همین دلیل به راحتی می‌شه توی اون نفوذ کرد. همین امر هم باعث می‌شه امنیت وب‌سایت خیلی کم بشه. البته می‌تونین یک سری اقداماتی رو انجام بدین تا امنیت رو تامین کنین.
  • یکی از ایراداتی که توی آموزش جاوا اسکریپت وجود داره اینه که این زبان از قابلیت چند ریسمانی (Multithreading) پشتیبانی نمی‌کنه.
  • جاوا اسکریپت اجازه خوندن و نوشتن فایل‌ها رو در سمت کاربر نمی‌ده.
  • معمولا توی مرورگرها ارور جاوا اسکریپت دیده نمی‌شه اما اگر چنین اتفاقی بیفته تمام وبسایت از کار میفته.
  • کدهایی که با زبان جاوا اسکریپت نوشته می‌شن ممکنه توی بعضی از مرورگرها متفاوت ترجمه بشن.

آموزش jquery به زبان ساده

قبل از اینکه آموزش jquery به زبان ساده رو شروع کنین باید تاحدودی برای آموزش جاوا اسکریپت هم وقت گذاشته باشین. کتابخونه جی‌کوئری یک فایل جاوا اسکریپت هست که همه Eventها، DOMها، افکت‌‌ها و تابع‌‌های مربوط به ای‌ جکس رو شامل می‌شه. جی کوئری بسیار ساده هست و با مرورگرهای مختلف سازگاری داره، به همین دلیل هم از اون استفاده می‌شه. دلیل دیگه‌ای که برای یادگیری جی کوئری وجود داره اینه که به کمک jQuery کار با DOM آسون می‌شه. شما به این ترتیب می‌تونین انواع مختلفی از استایل‌های شیک و زیبا رو اضافه کنین و همچنین به طور ساده‌تری درخواست‌های ایجکس رو اجرا کنین.

آموزش jquery ui

جی کوئری یو آی رابط تعاملی قدرتمند جی کوئری هست که باعث انعطاف‌پذیری و زیبایی برنامه‌های شما می‌شه. JQuery UI دارای ابزارهای زیادی هست که می‌تونین توی پروژه‌هاتون ازشون استفاده کنین. فریم ورک جی کوئری یو آی بسیار محبوب و اولین فریم ورک موبایل Frontend هست که ویژگی‌هایی همچون قدرتمندی، بصری بودن و شفافیت داره و برای توسعه سریع‌تر و راحت‌تر مورد استفاده قرار می‌گیره. توی jQueryUIاز Javascript، CSS و HTMLاستفاده می‌شه به همین دلیل نیازه که تاحدودی آموزش جاوا اسکریپت رو دیده باشین. با آموزش jquery ui می‌تونین برنامه‌های کاربردی وب رو بسازین.

JQuery UI یک کتابخونه قدرتمند از جاوا اسکریپته. UI هم توی این عبارت مخفف User Interface هست. در نتیجه می‌شه اینجوری گفت که JQuery UI تعدادی افزونه هست که به هسته اصلی jQuery امکانات جدیدی رو اضافه می‌کنه. بعضی از این افزونه‌ها شامل تم‌ها، widget، انیمیشن‌ها، افکت‌ها و رابط تعاملی (Interface Intraction) هستن که در jQuery کتابخانه جاوا اسکریپت ساخته می‌شن.

تفاوت jquery و javascript

همونطور که قبلا گفتیم جاوا اسکریپت یه زبان برنامه‌نویسی شی‌گرا هست که به کمک اون می‌تونین توی یک صفحه وب، صفحات HTML پویا با جلوه‌های تعاملی رو ایجاد کنین. همچنین این امکان رو به شما می‌ده که پردازش و نگهداری داده‌ها رو توی مرورگر انجام بدین. جی کوئری هم یک کتابخونه کوچیک، سریع و پرمصرف جاوا اسکریپت هست که برای این طراحی شده تا برنامه‌نویسی HTML سمت کاربر رو ساده کنه. تفاوت بین جاوا اسکریپت و جی کوئری شامل موارد زیر هست.

نوع

مهم‌ترین تفاوت بین جاوا اسکریپت و جی کوئری ماهیت و نوع اوناست. جاوا اسکریپت یک زبان برنامه‌نویسیه اما جی کوئری یک رابط برنامه‌نویسی برنامه (API) هست.

زبان

دومین فرق بین jquery و javascript نوع زبان این دو هست. جاوا اسکریپت یک زبان تفسیریه و با زبان C نوشته می‌شه اما جی کوئری از منابعی که جاوا اسکریپت داره برای آسان‌تر کردن کارها استفاده می‌کنه.

سازگاری

سازگاری اون‌ها با مرورگرها تفاوت دیگه این دو به حساب می‌آد. با آموزش جاوا اسکریپت باید کدهای خودتون رو بنویسین تا سازگاری‌های چند مرورگر رو باهم انجام بدین. اما جی کوئری یک کتابخونه چند مرورگره هست.

طول کد

در صورتی که از جاوا اسکریپت استفاده کنین باید خطوط بیشتری از کد رو بنویسی اما توی جی کوئری تعداد خطوط و طول کد خیلی کمتره.

سرعت

سرعت جاوا اسکریپت و جی کوئری یکی دیگه از تفاوت‌هاشونه. جاوا اسکریپت خالص با سرعت بیشتری به DOM (مدل شیء سند) می‌رسه. JQuery هم با مرورگرهای مدرن و رایانه‌های مدرن سرعت زیادی داره. به طور کلی زمانی که توسعه دهنده بخواد عملیات پیچیده‌ای که در معرض خطا و نوشتن خطوط ضعیف کد هستن رو انجام بده بهتره از جی کوئری استفاده کنه.

سرویس دهنده / سرور زبان جانبی

یک تفاوت دیگه بین جاوا اسکریپت و jquery در نوع سرویس‌دهنده‌هاشون هست. جاوا اسکریپت و جی کوئری هر دو بیشتر در سمت کاربر مورد استفاده قرار می‌گیرن.

بازار کار جاوا اسکریپت

جاوا اسکریپت یک زبان کاربردی هست که معمولا بهتره کنار دو زبان دیگر فرانت‌اند یعنی html و css باشه تا معنا پیدا کنه اما کاربرد جاوا اسکریپت به تنهایی هم مشخصه. به طور کلی اگه یک برنامه‌نویس در کنار آموزش جاوا اسکریپت، زبان‌های html و css رو هم یاد بگیره می‌تونه پروژه‌های بهتر و بیشتری رو تو حوزه‌های مختلف انجام بده. توی این قسمت قصد داریم روش‌های کسب درآمد از طریق جاوا اسکریپت رو به صورت تیتروار بیان کنیم. شما می‌تونین یکی از این حوزه‌ها رو انتخاب کنین و بعد از اتمام آموزشتون کار خودتونو شروع کنین.

  • بهبود فریمورک‌‌ها
  • به وجود آوردن رابط کاربری پیشرفته
  • ساختن برنامه‌‌های دسکتاپ
  • ساختن برنامه‌‌های وب سمت سرور (وب اپلیکیشن)
  • توسعه‌ دادن فریمورک‌‌های جدید جاوا اسکریپت
  • ساخت اپلیکیشن‌ موبایل
  • راه اندازی کسب و کار شخصی
  • ساختن یک وب سایت درمورد جاوا اسکریپت و فریمورک‌‌های اون
  • استخدام توی شرکت‌های برنامه‌‌نویسی
  • کسب درآمد به صورت فریلنسری
  • آموزش

معرفی دوره آموزشی جاوا اسکریپت کندو

شما می‌تونین برای آموزش جاوا اسکریپت از مجموعه کندو استفاده کنین. توی تیم ما مدرس‌های حرفه‌ای و پرقدرتی وجود دارن که توی این مسیر به شما کمک می‌کنن و هرچیزی که نیاز دارین رو بهتون آموزش می‌دن. فرقی نداره دوره حضوری جاوا اسکریپت رو انتخاب کنین یا دوره آنلاین، به هر حال با اعتماد کردن به تیم کندو و تلاش و پشتکار خودتون مسیر موفقیت براتون هموارتر می‌شه. اگه شما هم می‌خواین به شکل اصولی با برنامه‌نویسی جاوا اسکریپت آشنا بشین و سایتی رو طراحی کنین از این دوره استفاده کنین. توی این دوره با مباحث پایه‌ای وب برای ورود به بازار کار وب آشنا می‌شین.

کلام آخر

توی این مطلب از کندو سعی کردیم شما رو با زبان برنامه‌نویسی جاوا اسکریپت آشنا کنیم و نقشه راه یادگیری، سرفصل‌های آموزش جاوا اسکریپت و هرچیزی که توی این مسیر نیاز دارین رو براتون توضیح بدیم. در نهایت هم بازار کار اون رو براتون شرح دادیم تا بتونین تصمیم درستی برای آینده شغلیتون بگیرین.

سوالات آموزش JavaScript

1 – پیش نیاز آموزش جاوا اسکریپت چیه؟

زبان HTML و زبان CSS

2 – بعد از آموزش جاوا اسکریپت چه شغل‌هایی می‌تونین انتخاب کنین؟

  • ساختن برنامه‌‌های دسکتاپ
  • ساختن برنامه‌‌های وب سمت سرور (وب اپلیکیشن)
  • توسعه‌ دادن فریمورک‌‌های جدید جاوا اسکریپت
  • ساخت اپلیکیشن‌ موبایل
  • و غیره

3 – مزایای آموزش جاوا اسکریپت چیه؟

  • تعامل
  • سرعت
  • محبوبیت
  • آسان برای یادگیری
  • اشکال زدایی و تست آسان

4 – سرفصل های دوره آموزش جاوا اسکریپت کندو شامل چه مباحثی است؟

در این دوره آموزشی شما با java script , ES6 -ES11 ES5
آغاز برنامه نویسی سمت کاربر ( client side )در وب
انیمیشن اسلایدر ارزیابی فیلدهای فرم ، آموزش ES5 و ES6 و مباحث منتخب ES11
JQUERY AND UI
کار با AJAX در جاوا اسکریپت و جی کوئری آشنا خواهید شد.

5- آیا امکان دریافت مدرک پس از گذراندن دوره javascript از کندو وجود دارد؟

بله. شما می تونید بعد از گذروندن این دوره آموزشی، مدرک معتبر از آموزشگاه ما دریافت کنید.

سوالات متداول آموزش jquery و jquery ui

1 – تفاوت jquery و javascript چیه؟

نوع، طول کد، سازگاری، سرعت

2 – تفاوت jquery و jquery ui چیه؟

توی jquery ui یک سری ui آماده وجود داره.

بیشتر

سرفصل های این دوره

  • جاوا اسکریپت
  • java script , ES6 -ES11 ES5
  • آغاز برنامه نویسی سمت کاربر ( client side )در وب
  • انیمیشن اسلایدر ارزیابی فیلدهای فرم ، آموزش   ES5 و   ES6 و مباحث منتخب ES11
  • JQUERY AND UI
  • آشنایی با AJAX در جاوا اسکریپت و جی کوئری
بیشتر

مخاطبین این دوره

  • طراحان سایت
  • علاقمندان به طراحی وب سایت

آنچه در این دوره خواهید آموخت

  • آشنایی با مباحث پایه ای وب برای ورود به بازار کار وب
بیشتر

درخواست مشاوره رایگان یا رزرو دوره

"*" indicates required fields

دوره های مرتبط

آموزش اسکریپت نویسی – Bash Scripting

زبان انگلیسی تخصصی شبکه و برنامه نویسی

آموزش برنامه‌نویسی وب با زبان PHP و فریم‌ورک لاراول

آموزش طراحی سایت با وردپرس WordPress (مخصوص سنین 10 تا 16سال)

0 0 رای ها
امتیازدهی به این محتوا
اشتراک در
اطلاع از
guest
0 نظرات
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه دیدگاه ها
0
افکار شما را دوست داریم، لطفا نظر دهید.x