تعریف پایتون در SPSS

یکی از پرطرفدارترین و کاربردی‌ترین و بهترین زبان‌های برنامه‌نویسی که در حوزه‌های مختلف به خصوص حوزه محاسبات ریاضی مانند علم داده (Data Science) و حوزه‌های داده‌کاوی (Data Mining) و یادگیری ماشین (Machine Learning) مورد استفاده قرار می‌گیرد، زبان برنامه‌نویسی پایتون (Python) است. نرم‌افزار SPSS به عنوان یکی از بهترین نرم‌افزارهای آماری که توسط شرکت IBM خریداری شده و در حال توسعه است، تلاش کرده این امکان را فراهم کند که کاربران بتوانند از برنامه‌هایی که با زبان پایتون نوشته شده در محیط این نرم‌افزار استفاده کنند. استفاده از پایتون در SPSS باعث می‌شود که ضعف‌های موجود در محیط برنامه‌نویسی این نرم‌افزار از بین رفته و بتوان از توابع و دستورات پایتون در این محیط استفاده کرد. با آموزشگاه کندو همراه باشید.

پایتون در SPSS چیست؟

استفاده از پایتون در SPSS این امکان را فراهم می‌کند که بتوان از شیوه‌های جدید تحلیل آماری و محاسبات پیچیده موجود در زبان پایتون در نرم‌افزار SPSS بهره برد. نسخه‌های جدید نرم‌افزار SPSS این امکان را فراهم کرده که با استفاده از افزونه بتوان به کتابخانه‌های محاسباتی پایتون دسترس داشته و از آن برای محاسبات بدون نیاز به نوشتن کد به زبان پایتون استفاده کرد.

پایتون یکی از زبان‌های برنامه‌نویسی است که در دسته زبان‌های متن باز (Open Source) قرار می‌گیرد و یکی از ویژگی‌های آن قابلیت انجام محاسبات ریاضی و آماری است. متن باز بودن یکی از مهم‌ترین و اصلی‌ترین علت‌هایی است که باعث توسعه و پیشرفت سریع این زبان برنامه‌نویسی شده و امکان بهینه‌سازی و افزودن امکانات جدید را برای برنامه‌نویسان فراهم کرده است. یادگیری این زبان نسبت به سایر زبان‌ها ساده‌تر است و افراد که تخصص در زمینه برنامه‌نویسی ندارن می‌توانند در زمان کوتاه آن را یاد گرفته و به کار بگیرند.

یکی از ویژگی‌های زبان پایتون این است که کتابخانه و توابع آماده زیادی در زمینه‌های مختلف دارد. به عنوان مثال کتابخانه‌های مشخص و قابل استفاده‌ای به منظور انجام محاسبات آماری و تحلیل‌ها پیچیده وجود دارد که می‌توان آن‌ها را در محیط برنامه‌نویسی به کار گرفت.

ارتباط پایتون و SPSS چیست؟

در خصوص استفاده از پایتون در SPSS باید به این نکته اشاره کرد که SPSS و پایتون دو برنامه مستقل از هم هستند و به راحتی می‌توان هر کدام از آن‌ها را بر روی سیستم نصب کرده و بدون اینکه تداخلی داشته باشند، مورد استفاده قرار داد. از نسخه 15 به بعد در نرم‌افزار SPSS این امکان فراهم شده که با استفاده از یک افزونه (Add ins) بتوان بین پایتون و SPSS ارتباط برقرار کرد. این افزونه باعث می‌شود که امکان استفاده از بیشتر امکانات موجود در SPSS و همچنین استفاده از توابع و دستورات پایتون در محیط SPSS برای کاربران فراهم شود.

برای استفاده از پایتون در SPSS با کمک این افزونه می‌توان کدهایی که در پنجره Syntax نرم‌افزار SPSS به زبان پایتون وارد شده را به پایتون ارسال کرده و توسط آن اجرا کرد. به ان معنی که می‌توان متغیرها و ساختار آن‌ها را از SPSS به پایتون ارسال کرده، دستورالعمل‌ها را یک به یک به زبان پایتون محاسبه کرده و در نهایت نتیجه را به محیط SPSS بازگرداند. همچنین می‌توان مولفه‌هایی که درون پنجره خروجی‌های SPSS قرار دارد را توسط پایتون فراخوانی کرده و با انتقال مقادیر موجود در جداول و نمودارهای SPSS به پایتون شیوه انتقال آن‌ها را تغییر داد.

در گذشته، در کندو دوره آموزشی آمار در دیتاساینس بر اساس پایتون و SPSS هم برگزار شد که می‌توانید بخشی از ویدئوی آن را در لینک ببینید.

نصب و راه اندازی پایتون در SPSS چگونه است؟

به منظور تعریف پایتون در SPSS و ایجاد ارتباط بین این دو برنامه به سه نرم‌افزار زیر نیاز است:

• PSS
• Python
• SPSS Python Essentials

اگر می‌خواهید از امکانات پایتون در SPSS استفاده کنید علاوه بر برنامه‌های اصلی، باید SPSS Python Essentials را به عنوان افزونه بر روی سیستم نصب کنید. نصب این افزونه باید زمانی انجام شود که مراحل نصب نرم‌افزار SPSS در حال انجام است. زمانی که این افزونه به SPSS اضافه می‌شود این امکان وجود دارد که توابع معمول در زبان برنامه‌نویسی پایتون در SPSS پیاده‌سازی شده و نیازی به نصب این نرم‌افزار به صورت مستقل وجود نخواهد داشت.

البته باید به این نکته اشاره کرد که با توجه به نسخه نرم‌افزار SPSS این امکان وجود دارد که این کار به راحتی و در زمان نصب نرم‌افزار صورت نگیرد. با استفاده از جدول زیر می‌توانید راهنمایی لازم برای نصب در نسخه‌های مختلف SPSS را دریافت کنید.

چگونه با افزونه پایتون در SPSS کار کنیم؟

به منظور اطلاع از چگونگی کار با افزونه پایتون در SPSS بهتر است با تفاوت‌ کدهای پایتون و SPSS آشنا شوید. برای این منظور باید نکات زیر را مورد توجه قرار داد:

• کدهای پایتون در پنجره Syntax و در میان کدهای SPSS نوشته می‌شوند.
• برای اجرا این کدها باید از درون SPSS به زبان پایتون ارسال شوند.
• اسامی متغیرها و مقادیر آن از پنجره Data Editor و جداول و نمودارها از پنجره Output توسط پایتون با در نظر گرفتن کدهای SPSS و Python استخراج می‌شود.
• محاسبات مربوط به تغییر متغیرها بر اساس دستورالعمل‌های نوشته شده به زبان پایتون صورت گرفته و در نهایت نتایج به SPSS بازگردانده می‌شود.

به منظور مشخص کردن قطعه کد نوشته شده به زبان پایتون در SPSS، در ابتدای کدها از عبارت Begin Program و در انتهای آن نیز از عبارت End Program در پنجره سینتکس استفاده می‌شود. به این ترتیب دستورات و کدهایی که در بین این دو عبارت در پنجره سینتکس قرار می‌گیرند به پایتون برای اجرا ارسال می‌شوند.

به صورت کلی در نرم‌افزار SPSS 3 پنجره اصلی وجود دارد که شامل موارد زیر می‌شود:

• پنجره ویرایشگر داده‌ها (Data Editor): ورود داده‌ها و تعریف متغیرها در این پنجره انجام می‌شود. در صورتی که به منظور ایجاد یک متغیر جدید محاسبات صورت بگیرد، نتیجه آن در قالب این متغیر جدید در همین پنجره قابل مشاهده است.
• پنجره نمایشگر خروجی (Output Viewer): در این پنجره م توان نتایج تحلیل‌ها و خروجی دستورات به کار رفته در SPSS را مشاهد کرد. در این پنجره معمولا نتایج به صورت جدول یا نمودار مشاهده می‌شود که امکان اصلاح یا تغییر محتویات جداول و نمودارها نیز وجود دارد.
• پنجره ویرایشگر کد (Syntax Editor): کدهای SPSS وارد شده و اجرا و خطایابی برنامه‌های که با زبان SPSS Syntax نوشته شده در این پنجره امکان‌پذیر است.

کدنویسی و قابلیت برنامه‌پذیری در SPSS چگونه است؟

قابلیت برنامه‌ریزی (Programmability) و کدنویسی (Scripting) پایتون در SPSS متفاوت است. برای آموزش کدنویسی پایتون برای محاسبات آماری هم می‌توانید در دوره پایتون کندو ثبت نام کنید. به منظور درک بهتر این ویژگی‌ها در ادامه دو مثال ذکر کرده و به بررسی این قابلیت‌ها در SPSS می‌پردازیم.

کدنویسی پایتون در SPSS

منظور از کدنویسی این است که بر اساس یک سری توابع و دستورات زبان مورد نظر، کاری صورت بگیرد. کدنویسی پایتون در SPSS توسط یک ابزار به نام SPSS Client انجام می‌شود. این ابزار می‌توان رد و بدن کردن یا تبدیل اطلاعات بین و خارج از رابطه سلسله مراتبی بین اجزای اصلی SPSS را ممکن کند. در اینجا باید به این نکته اشاره کرد که قابلیت کدنویسی پایتون در SPSS با قابلیت برنامه‌نویسی در آن متفاوت است.

قابلیت برنامه‌پذیری پایتون در SPSS

این سبک می‌تواند استفاده از توابع و دستورات SPSS در کدهای نوشته شده در زبان پایتون را فراهم کند. در این سبک پایتون است که امکان تبادل داده‌ها در SPSS را با استفاده از ابزار مخصوص فراهم می‌کند.

سخن آخر

پایتون به عنوان یکی از محبوب‌ترین زبان‌های برنامه‌نویسی شناخته می‌شود که در حوزه‌های مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. یکی از حوزه‌های کاربرد این زبان برنامه‌نویسی مربوط به محاسبات ریاضی به خصوص علم داده و داده‌کاوی است. همین امر باعث شده که با استفاده از پایتون در SPSS به عنوان یکی از بهترین نرم‌افزارهای آماری، این امکان فراهم شود که از شیوه‌های جدید تحلیل آماری و محاسبات پیچیده که در زبان پایتون وجود دارد در این نرم‌افزار استفاده کرد. شما می‌توانید دوره های دیتاساینس را در آموزشگاه کندو هم بگذرانید.

سوالات متداول

مهم‌ترین علت توسعه و پیشرفت زبان پایتون چیست؟

متن باز بودن این زبان است که امکان بهینه‌سازی و افزودن امکانات جدید را برای برنامه‌نویسان فراهم کرده است

چرا از پایتون در SPSS استفاده می‌شود؟

به منظور استفاده از شیوه‌های جدید تحلیل آماری و محاسبات پیچیده که در زبان پایتون وجود دارد در داخل نرم‌افزار SPSS

برای نصب و راه‌اندازی پایتون در SPSS به چه برنامه‌هایی نیاز است؟

برای این کار به برنامه‌ها SPSS، Python و SPSS Python Essentials نیاز است که باید بر روی سیستم نصب شده باشد.