کافی‌ست بخواهید یک اپلیکیشن بسازید؛ ناگهان با دو کلمه سنگین روبه‌رو می‌شوید: React و React Native. یکی می‌گوید «برو سمت React.js برای وب!»، دیگری قسم می‌خورد که «فقط React Native به درد موبایل می‌خوره!» اما خب، این دو واقعاً چه فرقی دارند؟
اگر از آن‌هایی هستید که در گوگل تایپ کرده‌اید «تفاوت ری اکت و ری اکت نیتیو چیه؟» خیالتان راحت؛ تنها نیستید. این یکی از رایج‌ترین سوالات بین برنامه‌نویس‌های تازه‌کار و حتی حرفه‌ای‌هاست. جالب است بدانید طبق آمار Stack Overflow، ری اکت یکی از پرکاربردترین کتابخانه‌های فرانت‌اند دنیاست و React Native هم در میان سه فریم‌ورک محبوب ساخت اپلیکیشن موبایل قرار دارد.
اما فرق ری اکت و ری اکت نیتیو فقط در ظاهر نیست؛ تفاوت‌هایی وجود دارد که اگر ندانید، ممکن است پروژه‌تان را اشتباه شروع کنید. این مقاله، نه فقط یک مقایسه فنی، بلکه یک راهنمای کاربردی است برای اینکه دقیقاً بفهمید چه زمانی باید سراغ React بروید و چه زمانی React Native نجات‌دهنده‌تان خواهد بود.
React.js چیست؟ دنیای وب با طعم سرعت و ماژولار بودن
وقتی حرف از طراحی وب مدرن به میان می‌آید، React.js اولین اسمی است که روی میز می‌آید. این کتابخانهٔ جاوااسکریپتی توسط مهندسان فیسبوک ساخته شد تا یک مشکل مشخص را حل کند: مدیریت رابط کاربری (UI) در پروژه‌های بزرگ، سریع، منعطف و بدون سردرد.
با React.js می‌توانید اجزای مختلف یک صفحه را به صورت «کامپوننت» بسازید. هر دکمه، هر بخش از فرم، هر باکس اطلاعات همه‌چیز مثل تکه‌های لگو هستند که می‌چسبند به هم و اپ شما را شکل می‌دهند.
مثال ساده؟ فرض کنید یک فروشگاه اینترنتی دارید. با React می‌توانید یک کامپوننت برای نمایش محصولات، یکی برای سبد خرید و یکی برای بخش پرداخت بسازید. هر کدام جداگانه طراحی می‌شوند، تست می‌شوند و قابل استفاده در صفحات مختلف هستند.
چند دلیل که باعث شده React.js تا این حد محبوب شود:
- سرعت بالا: استفاده از Virtual DOM باعث می‌شود تغییرات در UI خیلی سریع‌تر انجام شود.
- کامپوننت‌محوری: کدها خواناتر و قابل‌مدیریت‌تر می‌شوند.
- اکوسیستم قدرتمند: از Redux گرفته تا React Router، ابزارهای زیادی کنارش هست.
- یادگیری سریع: اگر جاوااسکریپت بلدید، می‌توانید با یک [دوره آموزش ری اکت] هم شروع خوبی داشته باشید.
در سال ۲۰۲۵، طبق گزارش StackShare، بیش از ۱۳ میلیون وب‌سایت فعال در دنیا از React استفاده می‌کنند. از Airbnb و Netflix گرفته تا سایت‌های شرکتی و شخصی. این یعنی هر بار که وارد یکی از این سایت‌ها می‌شوید، احتمالاً دارید با React تعامل می‌کنید، بدون اینکه متوجه باشید.
اما حالا که با دنیای وب React آشنا شدیم، نوبت آن است که ببینیم دنیای موبایل چه می‌گوید. فرق ری اکت و ری اکت نیتیو دقیقاً از اینجا شروع می‌شود. اگر به دنیای وب علاقه‌مند هستید، می‌توانید با آموزش نصب و راه‌اندازی ری‌اکت js، اولین قدم را برای ساختن وب‌سایت‌های مدرن و پویا بردارید.
React Native چیست؟ ساخت اپ موبایل با قدرت جاوااسکریپت
اینجا همه‌چیز تغییر می‌کند. اگر React.js را برای ساخت وب‌سایت می‌خواستید، حالا با React Native وارد قلمروی اپلیکیشن‌های موبایل می‌شوید، آن هم برای اندروید و iOS به‌طور هم‌زمان.
با React Native می‌توانید با همان زبان جاوااسکریپت، اپ‌هایی بسازید که نه تنها شبیه اپ‌های نیتیو (Native) هستند، بلکه واقعاً روی موبایل به صورت نیتیو اجرا می‌شوند. یعنی نه یک وب‌ویو پنهان درون یک اپ، بلکه اپ واقعی با عملکرد بالا.
مثال ساده؟ اپلیکیشن‌هایی مثل Instagram، Facebook، Skype و Shopify با React Native ساخته یا بازنویسی شده‌اند. این یعنی فریم‌ورکی که فقط مخصوص پروژه‌های کوچک نیست؛ بلکه برندهای بزرگ هم به آن اعتماد کرده‌اند.
چه چیزی React Native را خاص می‌کند؟
- یک بار بنویس، همه‌جا اجرا کن: با یک کد می‌توانید هم اپ اندروید داشته باشید، هم iOS.
- استفاده از کامپوننت‌های نیتیو: به جای <div> و <span>، اینجا از <View> و <Text> استفاده می‌کنید.
- دسترسی به قابلیت‌های موبایل: مثل دوربین، GPS، تماس و اعلان‌ها.
- پرفورمنس نزدیک به نیتیو: سریع و روان، حتی در اپ‌های بزرگ.
و بله، ساختار کلی React Native بسیار شبیه React.js است. یعنی اگر با React آشنا باشید، ورود به دنیای موبایل برایتان سخت نیست. اما باز هم تفاوت ری اکت و ری اکت نیتیو در این است که React Native باید با سخت‌افزار موبایل و APIهای سیستمی ارتباط برقرار کند؛ چیزی که در وب وجود ندارد.
به طور خلاصه، اگر می‌خواهید یک اپ موبایل واقعی بسازید بدون اینکه سراغ جاوا، Kotlin یا Swift بروید، React Native یک انتخاب هوشمندانه است. البته… به شرطی که تفاوت‌ها را دقیق بشناسید، چون فرق ری اکت و ری اکت نیتیو در همین جزئیات پنهان شده است.
تفاوت ری اکت و ری اکت نیتیو؛ وقتی انتخاب مسیر همه‌چیز را تغییر می‌دهد
تا اینجا فهمیدیم که React.js برای وب ساخته شده و React Native برای موبایل. اما این فقط سطح ماجراست. اگر بخواهیم دقیق‌تر بررسی کنیم، این دو فریم‌ورک در چندین مورد کلیدی با هم تفاوت دارند و دانستن همین تفاوت‌ها می‌تواند مسیر پروژه‌ات را عوض کند. بیایید با جزئیات وارد موضوع شویم:
پلتفرم هدف
- React.js مخصوص ساخت وب‌سایت‌ها و اپلیکیشن‌های مرورگر است.
- React Native برای ساخت اپلیکیشن‌های موبایل روی iOS و Android استفاده می‌شود.
مثلاً اگر بخواهید یک پنل مدیریت برای کسب‌وکارتان طراحی کنید، React.js انتخاب عالی‌ست. اما اگر هدفتان ساخت اپ فروشگاهی موبایل‌محور است، باید بروید سراغ React Native.
نوع رندر شدن
- React.js از چیزی به نام Virtual DOM استفاده می‌کند که تغییرات را سریع و سبک روی مرورگر رندر می‌کند.
- React Native کامپوننت‌ها را به ویوهای نیتیو موبایل ترجمه می‌کند، یعنی چیزی شبیه به آنچه Swift یا Java تولید می‌کنند.
اینجا یک فرق اساسی نهفته است؛ React Native خروجی HTML یا CSS تولید نمی‌کند، بلکه مستقیم با لایه‌های موبایل ارتباط دارد.
آیا می‌دانید مرورگرها چگونه کدهای HTML و CSS را رندر می‌کنند؟
کامپوننت‌ها و تگ‌ها
- در React.js از تگ‌هایی مثل <div>، <h1> و <span> استفاده می‌کنید.
- در React Native باید به سراغ <View>، <Text> و <Image> بروید.
یعنی اگر برنامه‌نویس وب باشید و بخواهید وارد دنیای موبایل شوید، لازم است زبان جدیدی از تگ‌ها را یاد بگیرید—اما خبر خوب این است که ساختارشان مشابه است.
استایل‌دهی
- در React.js از CSS معمولی یا Sass و فایل‌های استایل جداگانه استفاده می‌کنید.
- در React Native باید استایل را به صورت آبجکتی و مستقیم در جاوااسکریپت بنویسید (مشابه JSON).
دسترسی به قابلیت‌های سخت‌افزاری
- React.js فقط به APIهای مرورگر دسترسی دارد.
- React Native می‌تواند با GPS، دوربین، حسگرها، بلوتوث و حتی نوتیفیکیشن‌های پوش تعامل داشته باشد.
یعنی فرق ری اکت و ری اکت نیتیو اینجا خیلی پررنگ می‌شود. اگر لازم است اپ شما به لوکیشن کاربر یا دوربین دسترسی داشته باشد، React.js به‌دردتان نمی‌خورد!
نصب و اجرا
- پروژه React.js را روی مرورگر اجرا می‌کنید؛ فقط کافی‌ست localhost را باز کنید.
- React Native نیاز به شبیه‌ساز اندروید یا iOS دارد یا باید اپ را روی گوشی واقعی تست کنید.
این یعنی شروع پروژه با React.js ساده‌تر و سریع‌تر است، ولی در React Native باید چند مرحله بیشتر طی کنید.
پرفورمنس (عملکرد)
- React.js در مرورگر اجرا می‌شود و عملکرد خوبی دارد، ولی محدود به مرورگر است.
- React Native چون به کد نیتیو ترجمه می‌شود، می‌تواند عملکرد بسیار نزدیکی به اپ‌های نیتیو مثل آن‌هایی که با Kotlin یا Swift ساخته شده‌اند، داشته باشد.
اگر اپی با انیمیشن‌های سنگین یا گرافیک بالا می‌سازید، React Native قطعاً انتخاب بهتری است.
توسعه‌دهنده و جامعه کاربری
هر دو فریم‌ورک جامعه بزرگی دارند، ولی:
- توسعه‌دهندگان React.js بیشتر توسعه‌دهندگان وب هستند.
- توسعه‌دهندگان React Native بیشتر با موبایل آشنا هستند.
اما نکته جالب این است که بسیاری از برنامه‌نویس‌ها از React.js شروع می‌کنند و بعد به React Native مهاجرت می‌کنند و این باعث شده فرق ری اکت و ری اکت نیتیو برای آن‌ها فقط یک چالش جزئی باشد.
درباره بهترین زبان برنامه نویسی برای شروع بیشتر بخوانید.
کتابخانه‌ها و ابزارهای جانبی
- در React.js از کتابخانه‌هایی مثل React Router، Redux، Axios و Material UI زیاد استفاده می‌شود.
- در React Native ابزارهایی مثل React Navigation، Expo و NativeBase کاربرد دارند.
بعضی از کتابخانه‌ها در هر دو استفاده می‌شوند، ولی برخی فقط مخصوص یکی از این دو هستند.
قابلیت استفاده مجدد از کد
هر دو فریم‌ورک بر اساس کامپوننت‌محوری ساخته شده‌اند، اما:
- در React.js کامپوننت‌ها مخصوص محیط وب هستند.
- در React Native هم امکان اشتراک‌گذاری منطق وجود دارد، ولی UI باید برای موبایل بازنویسی شود.
پس اگر هدف شما ساخت یک اپلیکیشن هم برای موبایل و هم وب است، بهتر است از پلتفرم‌هایی مثل Next.js (برای React) و Expo (برای React Native) استفاده کنید تا فرآیند توسعه سریع‌تر و یکپارچه‌تر شود.
جمع‌بندی: بالاخره React.js یا React Native؟
حالا که تفاوت ری اکت و ری اکت نیتیو را از زوایای مختلف بررسی کردیم، وقت آن رسیده یک تصمیم روشن بگیرید. اگر قرار است اپلیکیشن‌تان در مرورگر اجرا شود، مثل فروشگاه آنلاین، پنل مدیریت یا وب‌سایت شخصی، React.js دقیقاً همان چیزی‌ست که نیاز دارید. اما اگر هدفتان ساخت اپلیکیشنی است که روی موبایل نصب شود، به دوربین دسترسی داشته باشد، یا نوتیفیکیشن ارسال کند، بدون شک React Native انتخاب درستی خواهد بود.
نکته مهم اینجاست: فرق ری اکت و ری اکت نیتیو فقط در کد نیست—در تجربه کاربر، نحوه توسعه، ابزارهای موردنیاز و حتی تیمی که باید روی پروژه کار کند هم تفاوت‌های اساسی وجود دارد.
در نهایت، شاید بهترین خبر برای شما این باشد که یادگیری یکی از آن‌ها، مسیر یادگیری دیگری را هموارتر می‌کند. مخصوصاً اگر با دوره آموزش ری اکت شروع کنید، در مدت کوتاهی می‌توانید مهارت‌های لازم برای هر دو فریم‌ورک را به دست بیاورید و برای انواع پروژه‌ها آماده باشید.
پس مهم نیست تازه‌کارید یا حرفه‌ای؛ مهم این است که بدانید تفاوت ری اکت و ری اکت نیتیو در انتخاب درست، صرفه‌جویی در زمان، هزینه و موفقیت نهایی پروژه نقش تعیین‌کننده دارد.
سوالات متداول
۱. اصلی‌ترین تفاوت بین React.js و React Native چیست؟
React.js یک کتابخانه جاوااسکریپت برای توسعه وب‌سایت‌ها و اپلیکیشن‌های تحت وب است، در حالی که React Native یک فریم‌ورک برای ساخت اپلیکیشن‌های موبایل (iOS و Android) است که به صورت نیتیو اجرا می‌شوند.
۲. اگر با React.js آشنا باشیم، یادگیری React Native آسان است؟
بله، چون React Native بر پایه اصول و ساختار React.js بنا شده است، برنامه‌نویسان React به راحتی می‌توانند به دنیای توسعه موبایل با React Native وارد شوند.
۳. کدام فریم‌ورک برای ساخت یک اپلیکیشن جدید بهتر است، React.js یا React Native؟
انتخاب فریم‌ورک بستگی به پلتفرم هدف شما دارد. اگر پروژه شما یک وب‌سایت یا وب‌اپلیکیشن است، React.js بهترین انتخاب است. اما اگر قصد دارید یک اپلیکیشن موبایل برای گوشی‌های هوشمند بسازید، React Native گزینه مناسبی خواهد بود.
