چطور می توان به یک برنامه نویس AR/VR تبدیل شد؟

دنیای فناوری با سرعتی سرسام‌آور در حال پیشرفت است و یکی از هیجان‌انگیزترین حوزه‌های آن، برنامه نویسی AR و برنامه نویسی VR است. این دو فناوری با ترکیب دنیای واقعی و مجازی، تجربه‌ای کاملاً جدید برای کاربران ایجاد می‌کنند؛ از بازی‌های سه‌بعدی گرفته تا آموزش‌های تعاملی و پروژه‌های صنعتی. برای ورود به این عرصه، یادگیری مفاهیم پایه و سپس ابزارهای تخصصی اهمیت زیادی دارد.

اگر در ابتدای مسیر هستید، گذراندن یک دوره برنامه نویسی مقدماتی تا پیشرفته می‌تواند پایه‌ای محکم برای شما بسازد. همچنین آشنایی با زبان‌های پرکاربردی مانند جاوااسکریپت ضروری است، چرا که بسیاری از فریم‌ورک‌های AR و VR از آن پشتیبانی می‌کنند. شرکت در یک دوره جامع جاوا اسکریپت کمک می‌کند تا درک عمیق‌تری از منطق برنامه‌نویسی پیدا کنید.

در این مقاله از بلاگ آموزشگاه مهندسی کندو با مسیر تبدیل شدن به یک برنامه‌نویس حرفه‌ای در دنیای AR/VR آشنا خواهید شد.

واقعیت افزوده (AR) و واقعیت مجازی (VR) چیست؟

واقعیت افزوده یا AR (Augmented Reality) فناوری‌ای است که دنیای واقعی را با لایه‌هایی از اطلاعات دیجیتال ترکیب می‌کند. به‌عنوان مثال، وقتی با دوربین گوشی خود یک محیط واقعی را می‌بینید و روی صفحه، اشیای سه‌بعدی یا اطلاعات اضافی نمایش داده می‌شود، در حال تجربه AR هستید. در مقابل، واقعیت مجازی یا(VR Virtual Reality) شما را به‌طور کامل وارد یک دنیای دیجیتال می‌کند که با هدست‌های مخصوص تجربه می‌شود. در این محیط، همه‌چیز شبیه‌سازی شده و کاربر احساس می‌کند واقعاً در فضایی دیگر حضور دارد. هر دو فناوری، پایه و اساس تحول در صنایع بازی‌سازی، آموزش، پزشکی، گردشگری و حتی بازاریابی دیجیتال را شکل داده‌اند و یادگیری برنامه نویسی AR، برنامه نویسی VR و بینایی ماشین می‌تواند درهای زیادی از فرصت‌های شغلی نو را به روی شما باز کند.

 تفاوت‌های کلیدی بین AR و VR در توسعه نرم‌افزار

پیش از ورود به مسیر برنامه نویسی AR و برنامه نویسی VR، لازم است تفاوت‌های اصلی این دو فناوری را بشناسیم تا بتوانیم ابزارها و مسیر یادگیری مناسب‌تری انتخاب کنیم. جدول زیر مهم‌ترین تفاوت‌ها را نشان می‌دهد:

مهارت‌ها و دانش مورد نیاز برای ورود به برنامه‌نویسی AR/VR

برای ورود به دنیای برنامه نویسی AR و برنامه نویسی VR، تنها آشنایی سطحی با کدنویسی کافی نیست و باید مجموعه‌ای از مهارت‌های فنی و تحلیلی را در کنار هم توسعه دهید. در گام اول، یادگیری زبان‌های برنامه‌نویسی مانند C# (در موتور Unity) و ++C (در Unreal Engine) ضروری است، زیرا این زبان‌ها بیشترین کاربرد را در پروژه‌های AR/VR دارند.
در کنار آن، درک مفاهیمی مانند سه‌بعدی‌سازی (3D Modeling)، طراحی رابط کاربری سه‌بعدی (UI/UX 3D)، فیزیک در محیط‌های مجازی و رندرینگ گرافیکی به شما کمک می‌کند تا تجربه کاربری واقعی‌تری بسازید.

زبان‌ها و ابزارهای کلیدی برای توسعه AR و VR

برای شروع مسیر برنامه نویسی AR و برنامه نویسی VR، آشنایی با ابزارها و زبان‌های تخصصی این حوزه اهمیت زیادی دارد. در ادامه، مهم‌ترین آن‌ها را مرور می‌کنیم:

• Unity: محبوب‌ترین موتور توسعه بازی و تجربه‌های AR/VR که از زبان C# استفاده می‌کند و با افزونه‌هایی مانند AR Foundation، ARCore و ARKit سازگار است.
• Unreal Engine: موتور قدرتمند شرکت Epic Games که با زبان ++C و سیستم Blueprint امکان ساخت محیط‌های واقع‌گرایانه و گرافیکی را ایجاد می‌کند.
• C# و ++C: دو زبان اصلی برای توسعه پروژه‌های واقعیت افزوده و مجازی که پایه کار با Unity و Unreal محسوب می‌شوند.
• JavaScript و WebXR: مناسب برای توسعه تجربه‌های واقعیت افزوده و مجازی در مرورگرها، بدون نیاز به نرم‌افزارهای سنگین.
• Blender و Maya: ابزارهای مدل‌سازی سه‌بعدی که برای طراحی اشیاء، محیط‌ها و انیمیشن‌های مورد استفاده در پروژه‌های AR/VR کاربرد دارند.
• ARCore و ARKit: فریم‌ورک‌های اختصاصی گوگل و اپل برای ساخت تجربه‌های واقعیت افزوده روی دستگاه‌های اندروید و iOS.
• OpenXR: استانداردی متن‌باز که به توسعه‌دهندگان اجازه می‌دهد برنامه‌های خود را برای هدست‌ها و پلتفرم‌های مختلف بدون وابستگی خاصی ایجاد کنند.
  

پروژه‌ها و نمونه‌کارهایی که باید برای جذب کارفرما یا شرکت‌ها بسازید

داشتن رزومه قوی در برنامه نویسی AR و برنامه نویسی VR فقط با ذکر مهارت‌ها کافی نیست باید نمونه‌کارهایی بسازید که توانایی عملی شما را نشان دهد. برای شروع، می‌توانید یک اپلیکیشن واقعیت افزوده آموزشی بسازید که مفاهیم علمی یا ریاضی را با مدل‌های سه‌بعدی آموزش دهد. همچنین طراحی یک بازی واقعیت مجازی ساده در محیط VR با Unity یا Unreal Engine، مهارت شما در تعاملات کاربر را نشان می‌دهد.

پروژه‌ای برای نمایش محصولات به صورت AR نیز می‌تواند جذاب باشد و کاربران را قادر می‌سازد محصولات را در فضای واقعی مشاهده کنند. ساخت یک تور مجازی (Virtual Tour) برای موزه یا مکان تاریخی و یک اپلیکیشن درمانی یا آموزشی مبتنی بر VR برای شبیه‌سازی موقعیت‌های واقعی، مهارت شما در محیط‌های تعاملی را نشان می‌دهد.

مسیر یادگیری گام‌به‌گام برای تبدیل شدن به برنامه‌نویس AR/VR

اگر می‌خواهید وارد دنیای جذاب واقعیت افزوده (AR) و واقعیت مجازی (VR) شوید، بهتر است مسیر یادگیری خود را مرحله‌به‌مرحله و با هدف مشخص پیش ببرید. در ادامه به مراحل یادگیری برای تبدیل شدن به یک برنامه‌نویس AR و VR می‌پردازیم:

• تسلط بر مفاهیم پایه برنامه‌نویسی: با شرکت در دوره‌های مقدماتی تا پیشرفته، منطق کدنویسی، الگوریتم‌ها و اصول تفکر منطقی را بیاموزید.
• یادگیری زبان‌های کلیدی: زبان‌های C# برای Unity، ++C برای Unreal Engine و JavaScript برای WebXR از مهم‌ترین گزینه‌ها هستند.
• کار با موتورهای بازی‌سازی: تسلط بر Unity یا Unreal Engine برای ساخت محیط‌های سه‌بعدی و تعاملات واقعیت مجازی و افزوده.
• آشنایی با ابزارهای مدلسازی سه‌بعدی: یادگیری Blender یا Maya برای طراحی اشیاء، کاراکترها و صحنه‌های واقعی‌تر.
• انجام پروژه‌های عملی: ساخت پروژه‌های کوچک مانند طراحی یک محیط ساده VR یا نمایش یک شیء در فضای واقعی با AR.
• کار با فریم‌ورک‌ها و پلتفرم‌های تخصصی: یادگیری ARCore، ARKit و OpenXR برای پیاده‌سازی پروژه‌ها روی دستگاه‌ها و سیستم‌عامل‌های مختلف.
• ساخت پورتفولیو حرفه‌ای: جمع‌آوری نمونه‌کارها و انتشار آن‌ها در پلتفرم‌هایی مانند GitHub یا LinkedIn برای جذب کارفرما و ورود به بازار کار.

«بر اساس گزارش Statista (2024)، بازار جهانی فناوری‌های واقعیت افزوده و واقعیت مجازی تا سال 2030 به بیش از 450 میلیارد دلار می‌رسد و تقاضا برای توسعه‌دهندگان این حوزه حدود 170٪ رشد خواهد داشت.»

پروژه‌ها و نمونه‌کارهایی که باید برای جذب کارفرما یا شرکت‌ها بسازید

برای جذب کارفرماها و شرکت‌ها در حوزه برنامه نویسی AR و برنامه نویسی VR، داشتن رزومه قوی به تنهایی کافی نیست؛ باید نمونه‌کارهایی عملی بسازید که مهارت و خلاقیت شما را نشان دهند. برای شروع، می‌توانید یک اپلیکیشن واقعیت افزوده آموزشی طراحی کنید که مفاهیم علمی یا ریاضی را با مدل‌های سه‌بعدی آموزش دهد. همچنین ساخت یک بازی واقعیت مجازی ساده در محیط VR با Unity یا Unreal Engine، توانایی شما در طراحی تعاملات کاربر را نشان می‌دهد.

پروژه‌ای برای نمایش محصولات به صورت AR نیز جذاب است و کاربران را قادر می‌سازد محصولات را در فضای واقعی مشاهده کنند. ایجاد یک تور مجازی (Virtual Tour) برای موزه یا مکان تاریخی و یک اپلیکیشن درمانی یا آموزشی مبتنی بر VR برای شبیه‌سازی موقعیت‌های واقعی، مهارت شما در محیط‌های تعاملی را برجسته می‌کند.

علاوه بر این، طراحی فیلترهای واقعیت افزوده برای شبکه‌های اجتماعی یا یک پروژه WebXR که مستقیماً در مرورگر اجرا می‌شود، خلاقیت و توانایی شما در توسعه تجربه‌های AR/VR را به‌خوبی به نمایش می‌گذارد.

آینده شغلی و فرصت‌های کاری برنامه‌نویسان AR/VR در ایران و جهان

با گسترش فناوری‌های واقعیت افزوده و واقعیت مجازی، بازار کار در حوزه برنامه نویسی AR و برنامه نویسی VR روزبه‌روز در حال رشد است. در ادامه برخی از فرصت‌های شغلی و مسیرهای کاری این حوزه را مرور می‌کنیم:

• توسعه‌دهنده بازی‌های AR/VR: طراحی و پیاده‌سازی بازی‌های سه‌بعدی تعاملی برای پلتفرم‌های مختلف.
• توسعه‌دهنده اپلیکیشن‌های آموزشی و پزشکی: ساخت تجربه‌های واقعیت مجازی یا افزوده برای آموزش دانش‌آموزان، دانشجویان و حتی پزشکان.
• مهندس تجربه کاربری ۳D: طراحی رابط‌های کاربری و تعاملات در محیط‌های AR و VR.
• توسعه‌دهنده WebXR و برنامه‌های مرورگر محور: ایجاد پروژه‌های واقعیت افزوده و مجازی که مستقیماً در وب قابل استفاده هستند.
• کارشناس شبیه‌سازی صنعتی: طراحی محیط‌های شبیه‌سازی شده برای آموزش کارکنان، تست ماشین‌آلات یا شبیه‌سازی فرآیندهای صنعتی.
• فریلنسر یا مشاور AR/VR: همکاری با شرکت‌ها برای پروژه‌های کوتاه‌مدت یا مشاوره در زمینه پیاده‌سازی فناوری‌های نوین.
• فعال در استارتاپ‌ها و شرکت‌های فناوری: مشارکت در توسعه محصولات نوآورانه با تمرکز بر AR/VR در حوزه‌های مختلف مانند گردشگری، تبلیغات و آموزش.

«طبق گزارش(Statista 2024)، بیش از 60٪ شرکت‌های فناوری در جهان قصد دارند تا سال 2030 سرمایه‌گذاری خود را در پروژه‌های AR و VR افزایش دهند، و این یعنی فرصت‌های شغلی زیادی برای برنامه‌نویسان این حوزه ایجاد می‌شود.»

سخن آخر

دنیای برنامه نویسی AR و برنامه نویسی VR و همچنین برنامه نویسی بازی سازی از جذاب‌ترین و پرپتانسیل‌ترین حوزه‌های فناوری است که فرصت‌های شغلی بی‌شماری را پیش روی علاقه‌مندان قرار می‌دهد. با یادگیری زبان‌ها و ابزارهای تخصصی، ساخت پروژه‌های عملی و ایجاد یک پورتفولیوی قوی، می‌توانید مسیر خود را به‌سمت یک برنامه‌نویس حرفه‌ای این حوزه هموار کنید.

هرچند مسیر یادگیری AR و VR چالش‌هایی دارد، اما تجربه خلق دنیای مجازی و افزوده برای کاربران، هیجان و رضایت خاص خود را به همراه دارد. پس همین امروز با شروع یک پروژه کوچک یا ثبت‌نام در دوره برنامه نویسی مقدماتی تا پیشرفته، اولین قدم را بردارید و آینده شغلی خود را در این زمینه بسازید.

سوالات متداول (FAQ)

در ادامه این مطلب به بررسی سوالات متداول شما درباره برنامه نویسی AR و برنامه نویسی VR می‌پردازیم.

برنامه نویسی AR و VR از کجا شروع کنم؟

بهترین نقطه شروع، یادگیری مفاهیم پایه برنامه‌نویسی و سپس شرکت در یک دوره برنامه نویسی مقدماتی تا پیشرفته است. بعد از آن می‌توانید به سراغ زبان‌ها و موتورهای بازی‌سازی اختصاصی بروید.

برای برنامه نویسی AR و برنامه نویسی VR چه زبان‌هایی مهم هستند؟

اصلی‌ترین زبان‌ها C# برای Unity و ++C برای Unreal Engine هستند. همچنین JavaScript برای تجربه‌های مبتنی بر وب (WebXR) کاربرد دارد.

آیا بدون دانش گرافیک سه‌بعدی می‌توان برنامه نویس AR/VR شد؟

دانش اولیه در مدلسازی سه‌بعدی و طراحی محیط‌های سه‌بعدی مفید است، اما بسیاری از پروژه‌ها با مدل‌های آماده و افزونه‌ها قابل اجرا هستند. با تجربه، می‌توانید این مهارت را توسعه دهید.

فرصت‌های شغلی برنامه‌نویسان AR/VR در ایران چگونه است؟

بازار کار در ایران در حال رشد است، به ویژه در حوزه بازی‌سازی، آموزش، تبلیغات و استارتاپ‌های فناوری. همچنین فرصت‌های فریلنسری و همکاری با شرکت‌های خارجی نیز وجود دارد.

بهترین راه برای جذب کارفرما چیست؟

داشتن یک پورتفولیوی قوی شامل پروژه‌های عملی، اپلیکیشن‌ها، بازی‌ها و نمونه‌کارهای تعاملی، بهترین راه برای نشان دادن مهارت و جذب کارفرماست.