PHP یکی از محبوبترین زبانهای برنامهنویسی سمت سرور است که برای توسعه وبسایتهای داینامیک و اپلیکیشنهای تحت وب استفاده میشود. اگر میخواهید روی پروژههای PHP کار کنید یا این زبان را یاد بگیرید، اولین گام، نصب و راهاندازی PHP روی سیستم شما است.
در ویندوز، میتوان PHP را به روشهای مختلفی نصب کرد، از جمله نصب دستی، استفاده از سرور داخلی PHP، یا نصب آن از طریق نرمافزارهای یکپارچه مانند XAMPP و WAMP. هرکدام از این روشها مزایا و معایب خود را دارند، اما در این مقاله، ما گامبهگام شما را برای نصب PHP روی ویندوز راهنمایی میکنیم.
در ادامه، ابتدا پیشنیازهای نصب را بررسی کرده، سپس نحوه دانلود و پیکربندی PHP بهصورت دستی، اجرای آن در محیط خط فرمان، و در نهایت راهاندازی PHP با سرور Apache یا نرمافزارهای مدیریت سرور مانند XAMPP و WAMP را توضیح خواهیم داد. در پایان، مشکلات رایج هنگام نصب را بررسی کرده و راهحلهایی برای آن ارائه میدهیم.
اگر میخواهید بدون دردسر PHP را روی ویندوز اجرا کنید، تا پایان این راهنما همراه ما باشید.
PHP چیست و چرا در توسعه وب اهمیت دارد؟
بگذارید از اینجا شروع کنیم، پی اچ پی چیست؟ PHP) Hypertext Preprocessor) یک زبان برنامهنویسی سمت سرور است که برای ایجاد وبسایتهای داینامیک و اپلیکیشنهای تحت وب استفاده میشود. این زبان در سال ۱۹۹۴ توسط راسموس لردورف توسعه یافت و امروزه یکی از پرکاربردترین زبانهای برنامهنویسی در جهان است. چرا PHP در توسعه وب مهم است:
سازگاری با سرورها و سیستمهای مدیریت محتوا: PHP بهخوبی با سرورهای مختلف (مانند Apache و Nginx) و سیستمهای مدیریت محتوا مانند وردپرس، جوملا و دروپال سازگار است.
انعطافپذیر و متنباز: PHP یک زبان متنباز (Open Source) است که به برنامهنویسان اجازه میدهد آن را سفارشیسازی کرده و در پروژههای متنوع استفاده کنند. یادگیری این زبان از طریق انواع دوره php برای برنامهنویسان در دسترس است.
تعامل با پایگاه داده: این زبان بهراحتی با پایگاههای دادهای مانند MySQL PostgreSQL و SQLite ارتباط برقرار میکند.
کارایی بالا و سرعت مناسب: PHP بهینه شده است تا با کمترین مصرف منابع، وبسایتهای پویا و سریع ایجاد کند.
پشتیبانی از چارچوبهای متنوع: فریمورکهایی مانند Laravel ،Symfony و CodeIgniter توسعه اپلیکیشنهای وب را سریعتر و سادهتر میکنند.
مراحل نصب PHP روی ویندوز
در ادامه مراحل نصب php روی ویندوز را توضیح میدهیم:
دانلود PHP از وبسایت رسمی
برای نصب php روی ویندوز ابتدا باید آخرین نسخه PHP را از وبسایت رسمی آن (php.net) دانلود کنید. هنگام دانلود، دو نسخه در دسترس است: Thread Safe و Non-Thread Safe. اگر قصد دارید PHP را همراه با Apache اجرا کنید، نسخه Thread Safe را انتخاب کنید. در غیر این صورت، نسخه Non-Thread Safe برای اجرا در خط فرمان (CLI) مناسب است.
استخراج فایلهای PHP در یک مسیر مناسب
پس از دانلود، فایل فشرده PHP را در یک مسیر مناسب، مانند C:\php، استخراج کنید. این کار باعث میشود که بتوانید بهراحتی به فایلهای PHP دسترسی داشته باشید و آن را بهعنوان یک ابزار در سیستم خود استفاده کنید.
تنظیم متغیر محیطی (Environment Variable) برای PHP
برای اینکه بتوانید بعد از نصب php روی ویندوز آن را اجرا کنید، باید مسیر پوشه PHP را به متغیر محیطی Path اضافه کنید. برای این کار:
- در ویندوز، به System Properties بروید و روی Environment Variables کلیک کنید.
- در بخش System Variables، گزینه Path را ویرایش کنید.
- مسیر C:\php را به لیست اضافه کنید و تغییرات را ذخیره کنید.
- خط فرمان (CMD) را باز کرده و دستور php -v را اجرا کنید تا مطمئن شوید PHP بهدرستی شناسایی شده است.
ویرایش و تنظیم فایل php.ini
فایل php.ini برای پیکربندی PHP استفاده میشود. این فایل در پوشه PHP قرار دارد و بهصورت پیشفرض با نام php.ini-development ارائه میشود. برای فعالسازی تنظیمات، باید این فایل را به php.ini تغییر نام دهید و برخی تنظیمات مانند فعال کردن اکستنشنها (Extensions) را ویرایش کنید. بهعنوان مثال، برای فعال کردن پشتیبانی از MySQL، باید خط extension=mysqli را از حالت کامنت (;) خارج کنید.
بیشتر بخوانید: پیش نیاز PHP چیست؟
اجرای PHP با سرور داخلی (Built-in Server)
برای اجرای PHP بدون نیاز به نصب سرور جداگانه، میتوانید از سرور داخلی PHP استفاده کنید. کافی است در پوشه پروژه خود، دستور زیر را در خط فرمان اجرا کنید:
با این کار، یک سرور محلی راهاندازی میشود که میتوانید کدهای PHP خود را روی آن اجرا کنید.
ادغام PHP با Apache (در صورت نیاز)
اگر میخواهید PHP را همراه با Apache اجرا کنید، باید فایل httpd.conf را در تنظیمات Apache ویرایش کرده و مسیر PHP را در آن تعریف کنید. این کار به شما امکان میدهد تا سایتهای داینامیک را روی localhost اجرا کنید.
تست نصب PHP
برای اطمینان از اینکه PHP بهدرستی نصب شده است، یک فایل با نام phpinfo.php ایجاد کنید و داخل آن کد زیر را بنویسید:
سپس این فایل را در مرورگر باز کنید. اگر اطلاعات PHP نمایش داده شد، یعنی نصب موفقیتآمیز بوده است.
نصب PHP از طریق XAMPP یا WAMP (روش آسانتر)
اگر نمیخواهید PHP را بهصورت دستی نصب کنید، میتوانید از XAMPP یا WAMP استفاده کنید. این نرمافزارها شامل Apache، PHP و MySQL هستند و به شما امکان میدهند که بهراحتی یک محیط توسعه کامل داشته باشید. کافی است یکی از آنها را دانلود، نصب و اجرا کنید.
روشهای نصب PHP روی ویندوز
چند نوع روش نصب php بر روی ویندوز وجود دارد که در ادامه اشاره میکنیم:
نصب دستی (Manual Installation)
در این روش، PHP را مستقیماً از وبسایت رسمی PHP دانلود و بهصورت دستی روی سیستم خود پیکربندی میکنید. این روش به شما انعطافپذیری بیشتری برای تنظیمات سفارشی مانند ویرایش php.ini، فعال کردن افزونهها و تنظیم مسیر PHP در متغیرهای محیطی میدهد. اگرچه این روش برای افراد حرفهای توصیه میشود، اما نیازمند انجام چندین مرحله بهصورت دستی است.
استفاده از سرور داخلی PHP (Built-in Server)
اگر فقط میخواهید اسکریپتهای PHP خود را تست کنید و نیازی به Apache یا MySQL ندارید، میتوانید از سرور داخلی PHP که در نسخههای جدید PHP وجود دارد، استفاده کنید. برای این کار، کافی است در مسیر پروژه خود، دستور زیر را در خط فرمان اجرا کنید:
این روش برای توسعه سریع و تست کدهای PHP مفید است اما برای اجرای وبسایتهای واقعی کاربردی ندارد.
نصب PHP همراه با XAMPP
XAMPP یک پکیج آماده است که شامل Apache، PHP، MySQL و phpMyAdmin میشود و محیطی مناسب برای توسعه وب فراهم میکند. این روش برای مبتدیان مناسب است زیرا نیازی به پیکربندی دستی ندارد. کافی است XAMPP را از Apache Friends دانلود، نصب و از طریق کنترل پنل XAMPP، Apache و MySQL را اجرا کنید.
نصب PHP همراه با WAMP
WAMP (Windows, Apache, MySQL, PHP) نیز مشابه XAMPP است اما مخصوص ویندوز طراحی شده و مدیریت آسانتری برای ماژولهای PHP و پایگاه داده MySQL دارد. این روش برای کسانی که فقط در محیط ویندوز کار میکنند، گزینه مناسبی است. میتوانید WAMP را از wampserver.com دانلود و نصب کنید.
نصب PHP با Laragon
Laragon یک گزینه جدیدتر و سبکتر نسبت به XAMPP و WAMP است که امکان اجرای Apache، PHP، MySQL، و حتی Node.js را در کنار هم فراهم میکند. مزیت آن، مدیریت آسان نسخههای مختلف PHP و سرعت بالاتر نسبت به سایر ابزارها است. این روش برای توسعهدهندگانی که میخواهند محیطی سبک و سریع داشته باشند، توصیه میشود.
بیشتر بخوانید: طراحی سایت با asp.net core بهتر است یا php؟
نصب PHP با Docker
اگر به دنبال یک روش حرفهایتر و مدرن برای اجرای PHP هستید، میتوانید از Docker استفاده کنید. در این روش، PHP داخل یک کانتینر مجازی اجرا میشود که نیازی به نصب مستقیم روی سیستم عامل ندارد. برای این کار، میتوانید از تصویر رسمی PHP در Docker Hub استفاده کنید و یک محیط ایزوله برای توسعه داشته باشید. این روش برای توسعهدهندگانی که روی پروژههای تیمی یا محیطهای قابل حمل کار میکنند، بسیار مناسب است.
هرکدام از این روشها بسته به نیاز شما کاربرد خاص خود را دارند. اگر تازهکار هستید، XAMPP یا WAMP را توصیه میکنم. اگر حرفهایتر هستید، نصب دستی، Docker یا Laragon میتواند گزینههای بهتری باشند
اگر با Docker آشنایی ندارید، در مقاله «Docker چیست و چه کاربردی دارد؟» میتوانید از صفر تا صد با داکر آشنا شوید.
سخن آخر
در این مقاله، مراحل نصب PHP روی ویندوز را بهصورت گامبهگام بررسی کردیم و روشهای مختلفی برای انجام این کار معرفی شد. شما میتوانید PHP را بهصورت دستی نصب کرده و مسیر آن را در متغیرهای محیطی تنظیم کنید یا از سرور داخلی PHP برای اجرای سریع اسکریپتها استفاده کنید. همچنین، اگر به دنبال راهحلی سادهتر هستید، XAMPP، WAMP یا Laragon گزینههای مناسبی هستند که همراه با Apache و MySQL ارائه میشوند. برای توسعهدهندگانی که به دنبال محیطی مدرن و منعطف هستند، Docker میتواند یک انتخاب عالی باشد.
در نهایت، انتخاب روش نصب php روی ویندوز بستگی به نیاز شما دارد. اگر قصد دارید بهعنوان یک مبتدی یادگیری را شروع کنید، استفاده از XAMPP یا WAMP توصیه میشود. اما اگر به انعطافپذیری و مدیریت نسخههای مختلف PHP نیاز دارید، نصب دستی یا استفاده از Docker و Laragon گزینههای بهتری خواهند بود. حالا که PHP را روی سیستم خود نصب کردهاید، میتوانید شروع به کدنویسی و اجرای اولین پروژههای خود کنید!
سوالات متداول
در ادامه به چند پرسش متداول در مورد نصب php روی ویندوز پاسخ میدهیم:
چگونه بررسی کنم که PHP روی ویندوز نصب شده است؟
کافی است CMD (Command Prompt) را باز کرده و دستور زیر را اجرا کنید:
php -v
اگر اطلاعات نسخه PHP نمایش داده شود، یعنی نصب موفق بوده است.
تفاوت بین نصب دستی PHP و استفاده از XAMPP یا WAMP چیست؟
در نصب دستی، شما PHP را مستقیماً روی سیستم خود نصب و پیکربندی میکنید که انعطاف بیشتری دارد اما نیاز به تنظیمات دستی دارد. در مقابل، XAMPP و WAMP یک بسته کامل شامل PHP، Apache و MySQL ارائه میدهند که برای مبتدیان مناسبتر است.
چرا پس از نصب PHP، هنگام اجرای php -v خطایی دریافت میکنم؟
احتمالاً مسیر PHP را به متغیر محیطی (Environment Variables) اضافه نکردهاید. مسیر C:\php را به Path اضافه کنید و مجدداً امتحان کنید.
چگونه میتوانم PHP را از روی سیستم حذف کنم؟
اگر PHP را بهصورت دستی نصب کردهاید، کافی است پوشه آن را حذف کنید. اما اگر از XAMPP یا WAMP استفاده کردهاید، میتوانید از Uninstall برنامه استفاده کنید. همچنین، مسیر PHP را از Environment Variables پاک کنید تا دستورات PHP در CMD دیگر شناسایی نشوند.
بهترین روش نصب PHP برای مبتدیان چیست؟
اگر تازهکار هستید، پیشنهاد میشود از XAMPP یا WAMP استفاده کنید، زیرا این ابزارها نصب آسان و پیکربندی خودکار دارند و نیازی به تنظیمات دستی ندارند.